غربالگری‌های ضروری در دوران بارداری: تست‌های اولیه و پایش‌های ضروری

غربالگری‌های ضروری در دوران بارداری

1. غربالگری سه ماهه اول بارداری

در این مرحله از بارداری که از هفته 1 تا 13 ادامه دارد، هدف اصلی غربالگری‌ها شناسایی هرگونه مشکلات و بیماری‌های بالقوه در مادر و جنین است. آزمایش‌های اولیه در این مرحله می‌توانند به پزشک کمک کنند تا در صورت نیاز درمان‌های ضروری را شروع کند.

• آزمایش خون برای غربالگری بیماری‌ها: در هفته‌های اولیه بارداری، آزمایش خون برای شناسایی بیماری‌هایی همچون HIV، هپاتیت B، سیفلیس، کم‌خونی، و دیابت بارداری انجام می‌شود. این آزمایش‌ها به پزشکان کمک می‌کنند تا مشکلاتی مانند عفونت‌های مقاربتی، اختلالات خون‌سازی و بیماری‌های مزمن را شناسایی کرده و اقدامات درمانی لازم را در زمان مناسب انجام دهند.

• آزمایش سونوگرافی برای غربالگری مشکلات کروموزومی: یکی از مهم‌ترین تست‌هایی که در سه ماهه اول بارداری انجام می‌شود، سونوگرافی شفافیت پشت گردن جنین (Nuchal Translucency) است. این آزمایش برای بررسی ناهنجاری‌های کروموزومی، به‌ویژه سندروم داون، سندروم ادواردز و سندروم پاتو انجام می‌شود. در این سونوگرافی، ضخامت مایع پشت گردن جنین اندازه‌گیری می‌شود، که یک نشانگر برای شناسایی مشکلات کروموزومی است.

• آزمایش دی ان ای جنین (NIPT): این آزمایش غیرتهاجمی از خون مادر برای شناسایی خطرات بیماری‌های ژنتیکی مانند سندروم داون، سندروم ادواردز و سندروم پاتو استفاده می‌شود. آزمایش NIPT به‌ویژه برای مادرانی که سابقه ژنتیکی دارند یا در گروه‌های سنی پرخطر قرار دارند، توصیه می‌شود.

2. غربالگری سه ماهه دوم بارداری

سه ماهه دوم بارداری از هفته 14 تا 27 ادامه دارد و غربالگری‌های این دوره بیشتر به بررسی وضعیت سلامت عمومی مادر و جنین و شناسایی بیماری‌های ژنتیکی و مشکلات فیزیکی جنین پرداخته می‌شود.

• آزمایش خون برای بررسی مشکلات سلامتی: در این مرحله، آزمایش خون برای بررسی مشکلاتی همچون کم‌خونی، دیابت بارداری و سطح هورمون‌های بارداری انجام می‌شود. این آزمایش‌ها برای تشخیص بیماری‌های متابولیکی و هورمونی ضروری هستند.

• آزمایش سونوگرافی 20 هفته: یکی از مهم‌ترین آزمایش‌ها در سه ماهه دوم، سونوگرافی 20 هفته است که در آن تمام اعضای بدن جنین از جمله قلب، مغز، کلیه‌ها، ریه‌ها، اسکلت و سایر اعضای حیاتی بررسی می‌شود. این سونوگرافی به شناسایی مشکلات ساختاری مانند بیرون‌زدگی ستون فقرات (اسپینا بیفیدا)، اختلالات قلبی و مشکلات مغزی کمک می‌کند.

3. غربالگری سه ماهه سوم بارداری

در این مرحله که از هفته 28 به بعد شروع می‌شود، تمرکز غربالگری‌ها بیشتر بر وضعیت سلامت مادر و جنین و آمادگی برای زایمان است.

• آزمایش دیابت بارداری: آزمایش تحمل گلوکز (OGTT) معمولاً در هفته‌های 24 تا 28 بارداری انجام می‌شود تا دیابت بارداری را شناسایی کند. دیابت بارداری می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند افزایش وزن جنین، زایمان زودرس و نارسایی قلبی جنین شود.

• آزمایش پروتئین ادرار: این آزمایش برای شناسایی پری‌اکلامپسی (افزایش فشار خون و پروتئین در ادرار) انجام می‌شود که یک بیماری جدی است و در صورت عدم درمان می‌تواند به سموم در بدن و مشکلات دیگر برای مادر و جنین منجر شود.